پس از اتمام نقشه های فاز یک معماری، کاربری فضا ها و طبقات ساختمان معین می شود اما برای آغاز فرایند طراحی تاسیسات مکانیکی و الکتریکی، دانستن جزئیاتی از قبیل ابعاد و جنس دیوارها، سقف و کف، در و پنجره ی فضاهای مختلف ساختمان هم برای محاسبه ی بارهای حرارتی و برودتی الزامیست. با توجه به توضیحات ارائه شده در پیوست مقاله، این جزئیات زیر مجموعه ی نقشه های فاز دو معماری اند و لزوما در نقشه های فاز یک موجود نیستند. اما برای نهایی شدن نقشه های فاز دو معماری، مسائلی وجود دارد که تنها با تعامل و برگزاری جلسات فنی با حضور طراحان تاسیسات مکانیکی و اکتریکی محقق می شود. از این قبیل می توان به جانمایی داکت های تاسیساتی، جانمایی فنکویل های سقفی و دیواری، تعیین ابعاد و موقعیت موتورخانه، جانمایی تاسیسات در بام و خرپشته و تعیین ارتفاع سقف کاذب در فضاهای مختلف ساختمان اشاره کرد. شایان ذکر است که در مواردی پس از اظهار نظر اولیه طراحان تاسیسات حتی ممکن است جزییاتی از قبیل موقعیت یا ابعاد موتورخانه و خرپشته یا سرویس های بهداشتی نیز مشمول تغییرات جزئی شوند.
بدین ترتیب هر چند برای اجتناب از تغییر ماهیت نقشه ها در آینده، استفاده از مشاوره مهندسی تاسیسات در فاز یک طراحی معماری لازم است، اما نقطه ی شروع فعالیت طراحی تاسیسات مکانیکی و الکتریکی پس از اتمام فاز یک معماری و بعد از تکمیل نسخه ی اولیه فاز دو معماریست که در آن ابعاد و جنس ابنیه مشخص شده اند. البته باید این نکته را در نظر داشت که نسخه ی نهایی نقشه های فاز دو معماری تنها پس از جمع بندی جلسات فنی و اتخاذ تصمیم نهایی با اظهار نظر و اعمال سلیقه ی کارفرما و رعایت نکات فنی توسط طراحان معماری، سازه و تاسیسات بدست می آید.
پیوست:
طراحی فاز صفر معماری یا مطالعات معماری:
فاز صفر معماری شامل مطالعات معماری می باشد. در فار صفر معماری شناخت نسبت به منطقه و آیتم هایی مانند اقلیم منطقه، شرایط معماری منطقه، ضوابط و قوانین، چارچوب ها و استانداردها و همچنین بررسی دقیق مسائل مربوط به مهندسی خاک از قبیل آزمایش خاک و... مد نظر قرار می گیرد که بسیار حائز اهمیت است. فاز صفر معماری مرحله ای است که در آن اطلاعات مورد نظر کسب می شوند و پروسه شناخت و شناسایی پروژه مورد مطالعه قرار می گیرد.
در فاز صفر معماری، پروژه از نظر توجیه فنی و اقتصادی و همچنین توجیه اجتماعی مورد بررسی قرار می گیرد. اطلاعات و شناخت مورد نظر در فاز صفر معماری در بسیاری از موارد از طریق مذاکرات با کارفرما و آگاه شدن از نیازهای کارفرما به دست می آید.
طراحی فاز یک معماری:
نقشه‌هایی که ویژگی‌های معماری ساختمان از قبیل نحوه ی استقرار و روابط فضاها و مشخصات نماهای ساختمان را نشان می‌دهد نقشه‌های فاز یک معماری نام دارند. با توجه به این که همگان نمی توانند نقشه های فنی را درک کنند، بعضا از ماکت و ترسیمات سه بعدی و بهره گیری از امکانات رنگ و سایه روشن هم استفاده می شود تا مشخصات پروژه ملموس و قابل درک باشد. کلیه پلانهای طراحی معماری در فاز یک معماری با کارفرما به بحث و تبادل نظر گذاشته می شود و در صورت نیاز تغییرات لازم بر آنها اعمال می گردد و خروجی مشترک این تبادل نظر جهت اخذ مجوزهای لازم برای مرحله اجرای ساختمان به مراکز صدور مجوز ارسال می شود.
نقشه‌های فاز دو ساختمان :
نقشه‌های فاز یک ساختمان دقت و اطلاعات لازم برای اجرای ساختمان را ندارند. برای مثال، در آنها نوع فونداسیون‌ها، ابعاد ستون‌ها ، مسیر لوله‌ها، جنس دیوارها، جنس و جزئیات درها و پنجره‌ها، مصالح کف سازی، محل استقرار لامپ‌ها و … مشخص نشده است. از این رو، برای اجرای هر ساختمانی لازم است با بهره گرفتن از نقشه‌های فاز یک، نقشه‌های اجرایی ( فاز دو ) آن تهیه شوند. .نقشه‌های فاز دو ساختمان شامل موارد زیر است :
- نقشه‌های فاز دو معماری که توسط مهندس معمار طراحی می شوند و مشخصات کامل مصالح و جزئیات اجرایی قسمت‌های مختلف ساختمان را تعیین می کنند.
- نقشه‌های فاز دو سازه که توسط مهندس محاسب طراحی می شوند و به معرفی مشخصات فونداسیون ها، ستون‌ها ، تیرها و پوشش سقف‌ها می پردازد.
- نقشه‌های تأسیسات مکانیکی که توسط مهندس مکانیک طراحی می شوند و به معرفی سیستم آب رسانی، دفع فاضلاب و نحوه ی گرمایش و سرمایش می پردازد .
- نقشه‌های تأسیسات الکتریکی که توسط مهندس برق طراحی می شوند و به معرفی سیستم روشنایی، کلید و پریز و تلفن ساختمان می پردازند .
